Architektura

Fryz Dominikański

Odtworzenie średniowiecznego fryzu na kościele św. Wojciecha

Po miesiącach intensywnych prac konserwatorskich elewacja kościoła św. Wojciecha odzyskuje dawny blask. Jednym z najważniejszych efektów remontu jest odtworzenie wyjątkowego detalu architektonicznego, który przez wieki był zapomniany. Zdobiący elewację fryz, będący świadectwem kunsztu dawnych mistrzów, ponownie zachwyci mieszkańców Wrocławia i miłośników sztuki sakralnej, podkreślając unikalne dziedzictwo tego zabytkowego miejsca.

Kościół św. Wojciecha to najstarsza świątynia lewobrzeżnego Wrocławia. Jego historia jest ściśle związana z tworzeniem się miasta i jego rozwojem od pierwszej połowy XIII wieku. Mimo znacznych zniszczeń wojennych, na jego elewacji dobrze zachował się średniowieczny fryz.  

Tegoroczne prace remontowe elewacji były możliwe dzięki dotacjom z MKiDN, Urzędu Marszałkowskiego oraz Funduszu Remontowego tworzonego przez przyjaciół i darczyńców Klasztoru Dominikanów we Wrocławiu. 

LAT NA MURACH KOŚCIOŁA​
1-noise-texture.png

Architektura

Fryz - czym jest?

Fryz to ornament architektoniczny, najczęściej poziomy pas o rozmaitych motywach dekoracyjnych, który w zależności od epoki i rodzaju budowli przybierał różne formy.

polscy dominikanie

Fryz Dominikański

 Charakterystyczną formą dla kościołów dominikańskich, które powstawały na terenie Polskiej Prowincji Dominikanów na przełomie XIII i XIV wieku, był fryz arkadowy z motywem lilii (M. Szyma, 2004). Był to znak rozpoznawczy kościołów dominikańskich, a dziś można go znaleźć w Krakowie i Wrocławiu. Pozostałości fryzów są udokumentowane w Poznaniu, Sulechowie, Głogowie. 

Autentyncze i wyjątkowe

Fryz we Wrocławiu

Kościół św. Wojciecha, dzięki przeprowadzonym pracom renowacyjnym, nie tylko odzyskuje dawną świetność, ale staje się również wyjątkowym świadectwem historii i kultury Europy Środkowej. Odtworzony fryz, charakterystyczny dla architektury dominikańskiej, nie tylko podkreśla wartość artystyczną świątyni, ale także jej znaczenie jako miejsca pamięci historycznej. Stanowi on namacalny dowód przenikania się wpływów artystycznych, religijnych i kulturowych, które przez wieki kształtowały oblicze tej części Europy.   

arkadki i lilie

Budowa Fryzu

Dekoracja jest wykonana z ceramicznych płytek pokrytych reliefem. Głównym motywem ornamentu są ostrołukowe arkadki wsparte na heraldycznych liliach z koronkami na dole. Arkadki tworzą dwa przeplatające się rzędy. Na wrocławskiej świątyni można dostrzec kilka wariantów tego wzoru – fazy jego powstania wymagają dalszych badań historycznych i architektonicznych. 

badania i renowacja

Białe tło

Od dawna kunszt wykonania dominikańskich fryzów zachwycał badaczy. Teraz pojawiła się okazja, żeby ten na wrocławskim kościele dokładnie przebadać i przeprowadzić jego konserwację. W wyniku prac prowadzonych pod kierunkiem konserwatora sztuki Piotra Wanata, potwierdzono przypuszczenia o oryginalnym białym tle dominikańskiego fryzu. Zdecydowano się więc przywrócić jego pierwotną formę, podobnie jak to przed laty zrobiono w Krakowie. Kontrastujące tło pozwala wydobyć i podkreślić ten unikalny szczegół architektoniczny. 

Arkadki perliste i walcowe

Renowacja & Konserwacja

Pas cegły położonej poprzecznie

Renowacja & Konserwacja

Fryz dominikański przed i po

Renowacja & Konserwacja

Pobielone tło, oceglony fryz

Renowacja & Konserwacja

Stare i nowe, cegła świeża i brudna

Renowacja & Konserwacja

Źródła:

M. Szyma, Fryzy z motywem lilii heraldycznej w kościołach dominikańskich w Polsce, [w.] „Kronika Miasta Poznania” 2004/3

 (dostęp online: https://www.academia.edu/11343702)

~

Tutaj pojawi się
materiał filmowy o Fryzie