Najstarszą zachowaną kryptą w kościele św. Wojciecha jest tzw. Crypta Moncadiana, która powstała w połowie XVII wieku. W krypcie pochowano cesarskiego komendanta twierdzy w Brzegu, hrabiego Matteo Moncadę (niem. Matthäus von Moncada), który w 1650 roku ufundował barokową kaplicę Świętego Krzyża. Kaplica została rozebrana na początku XVIII wieku, a na jej miejscu powstała obecna kaplica – mauzoleum bł. Czesława. Nie zachowała się, znajdująca się nad portalem kaplicy i zniszczona w trakcie działań wojennych, drewniana barokowa figura hrabiego – ukazanego z tarczą z herbem cesarstwa i sztandarem z wizerunkiem Madonny. Zniszczeniu uległo również stiukowe epitafium z herbem rodu Moncadów, którego ostatnie relikty usunięto w trakcie rekonstrukcji gotyckiego okna w latach 60. XX wieku.  

Obecnie w krypcie znajduje się sarkofag w formie trumny, wykonany z blachy miedzianej, który jest datowany na 2. połowę XVIII wieku. Niestety, nie udało się dotąd zidentyfikować herbu, który zdobi krótsze boki sarkofagu i dłuższe boki jego wieka. Krawędzie sarkofagu zostały wyprofilowane, a na jego dłuższych bokach rozmieszczono po trzy uchwyty z motywem lwiej paszczy.