Nawigacja
Kontakt
Pl. Dominikański 2
50-159 Wrocław
tel – centrala: +48 (71) 726 1226
Krucyfiks
tekst: Adrian Porwich
fot. Marcin Dyjak OP, archiwum budowlane Wrocław
Okoliczności powstania krucyfiksu Christiana Behrensa i jego powojenne losy
Centralne miejsce w prezbiterium zajmuje krucyfiks, który pochodzi z kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu. Pierwotnie należał do rzeźbiarskiej grupy Ukrzyżowania umieszczonej w neogotyckim ołtarzu głównym, który wykonano w 1890 roku. Historia powstania retabulum i należących do niego rzeźb wiąże się z pracami restauratorskimi w kościele św. Marii Magdaleny, które w latach 1888-1891 prowadzili architekt Carl Johann Bogislav Lüdecke i mistrz budowany Robert Leithold. Autorem projektu ołtarza był właśnie Carl Lüdecke, a jego fundatorem został Heinrich von Korn.
W arkadowych niszach ołtarza, na tle draperii, umieszczono trzy rzeźby tworzące grupę Ukrzyżowania – wizerunek Chrystusa na krzyżu oraz figury Marii i Jana Ewangelisty. Autorem rzeźb wykonanych z wapienia z Istrii był Christian Behrens – niemiecki rzeźbiarz działający we Wrocławiu w latach 1886-1905. Był on autorem licznych prestiżowych realizacji we Wrocławiu, między innymi dekoracji architektonicznej nieistniejącego budynku Poczty Głównej przy Albrechtstrasse (obecnie ul. Wita Stwosza), portalu Domu Krajowego Prowincji Śląskiej przy Gartenstrasse (obecnie budynek NOT przy ul. Piłsudskiego) czy nieistniejącego pomnika cesarza Wilhelma I (na miejscu którego obecnie znajduje się monument Bolesława Chrobrego).
W kwietniu 1969 roku figury ze zniszczonego ołtarza kościoła św. Marii Magdaleny zostały przekazane do dominikańskiego kościoła św. Wojciecha. Figurę Chrystusa umieszczono na ażurowym krzyżu ze stalowych prętów, który później zastąpiono krzyżem drewnianym.
Figura Chrystusa i przedstawienia w typie Cristo vivo
Chrystus został ukazany w chwili agonii – z otwartymi ustami, głową uniesioną ku górze i konwulsyjnie napiętymi mięśniami. Sposób przedstawienia Jezusa wybrany przez Christiana Behrensa nawiązuje do krucyfiksów w typie Cristo vivo. Jest to typ krucyfiksu, który rozpowszechnił się w Italii w XVI wieku, a następnie zdobył znaczną popularność w Europie – zarówno w środowiskach katolickich, jak i w kręgach protestanckich. Krucyfiksy w typie Cristo vivo ukazują Chrystusa w chwili wypowiadania ostatnich słów skierowanych do Ojca: „Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?” (Mt 27, 46). Typowe dla tych przedstawień jest uniesienie głowy i skierowanie wzroku Chrystusa ku górze, napięcie mięśni w ostatnim, przedśmiertnym wysiłku, brak rany w prawym boku, a także schemat kompozycyjny oparty na uniesieniu ramion Jezusa w kształt litery Y. Niezwykła ekspresyjność przedstawienia sugeruje celowe nawiązanie artysty do form rzeźby barokowej.